Wybierając rośliny do obsadzenia tarasu, warto kierować się nie tylko walorami estetycznymi, ale także praktycznymi aspektami – odpornością na warunki atmosferyczne, łatwością pielęgnacji oraz funkcjonalnością (np. zacienieniem czy ochroną przed wiatrem). W Małopolsce, ze względu na zmienne warunki pogodowe i okresowe spadki temperatur, najlepiej sprawdzą się gatunki odporne na mróz, o umiarkowanych wymaganiach wodnych. Poniżej przedstawiam sprawdzone propozycje, które przetestowałem na wielu realizacjach w okolicach Krakowa.
Kluczowe kryteria wyboru roślin tarasowych
Zanim przejdziemy do konkretnych gatunków, warto określić, na co zwrócić uwagę przy projektowaniu zieleni wokół tarasu:
- Strefa mrozoodporności – dla Małopolski to głównie strefa 6a (-23°C do -21°C), choć w zagłębieniach terenu może być nawet 5b.
- Ekspozycja na słońce – południowe tarasy wymagają roślin odpornych na suszę, północne – tolerujących cień.
- Typ podłoża – gliniasta ziemia w okolicach Krakowa często wymaga wymieszania z piaskiem i kompostem.
- Funkcja – czy ma to być osłona przed wzrokiem sąsiadów, naturalny parasol, a może tylko dekoracja?
- Czas na pielęgnację – niektóre gatunki wymagają regularnego przycinania lub okrywania na zimę.
Najlepsze rośliny przy tarasie – podział na kategorie
1. Krzewy ozdobne (naturalne parawany i tło)
| Gatunek | Zalety | Wymagania | Uwagi |
|---|---|---|---|
| Bukszpan wieczniezielony | Możliwość formowania, gęsty pokrój | Stanowisko półcieniste, gleba przepuszczalna | Wrażliwy na przędziorki w upały |
| Ostrokrzew kolczasty | Ozdobne liście i jagody, całoroczna dekoracja | Ochrona przed mroźnymi wiatrami | Wolno rośnie – lepiej kupować starsze sadzonki |
| Ligustr pospolity | Szybki wzrost, odporność na cięcie | Niewybredny co do gleby | Wymaga 2-3 przycinań w sezonie |
2. Pnącza (zacienienie i pionowa zieleń)
- Winobluszcz pięciolistkowy – idealny na pergole, jesienią przebarwia się na czerwono, całkowicie mrozoodporny.
- Wiciokrzew pomorski – pachnące kwiaty, przyciąga motyle, lubi lekki cień.
- Powojnik (Clematis) – odmiany 'Jackmanii’ lub 'Viticella’ kwitną obficie i są mniej wymagające niż hybrydy wielkokwiatowe.
3. Trawy ozdobne (ruch i lekkość kompozycji)
W rejonie Krakowa szczególnie polecam:
- Miskant chiński 'Gracillimus’ – dorasta do 1,5 m, tworzy fontannowate kępy, zimą dekoracyjny.
- Kostrzewa sina – srebrno-niebieskie liście, doskonała na słoneczne, suche miejsca.
- Turzyca Buchananego – brązowe liście, dobrze komponuje się z drewnianymi tarasami.
4. Byliny i rośliny sezonowe (akcenty kolorystyczne)
Do donic lub bezpośrednio do gruntu:
- Lawenda wąskolistna – odporna na suszę, odstrasza komary (ważne przy tarasie!).
- Rozchodnik okazały – kwitnie późnym latem i jesienią, gdy inne rośliny już przekwitają.
- Hosty (funkie) – do cienistych zakątków, odmiany o żółtych liściach rozjaśniają przestrzeń.
Projektowanie zieleni – praktyczne wskazówki
Rozmieszczenie roślin
Przy tarasie unikajmy sadzenia roślin z inwazyjnymi korzeniami (np. topole, wierzby), które mogą uszkodzić fundamenty. Zachowaj minimalne odległości:
- Krzewy – 0,5-1 m od krawędzi tarasu
- Drzewa małej wielkości (np. klon palmowy) – min. 2 m
- Pnącza na pergolach – słupki nośne powinny być osadzone w gruncie poza konstrukcją tarasu
Kombinacje praktyczne i estetyczne
Sprawdzony układ warstwowy (od tarasu w głąb ogrodu):
- Pierwsza linia: niskie byliny lub trawy (np. przywrotnik ostroklapowy + kostrzewa)
- Druga linia: krzewy kuliste (np. trzmielina Fortune’a 'Emerald Gaiety’)
- Tło: wyższe krzewy lub drzewa kolumnowe (np. cis pospolity 'Fastigiata’)
Pielęgnacja roślin tarasowych – na co zwrócić uwagę
W warunkach małopolskich szczególnie ważne są:
- Ściółkowanie – warstwa kory lub żwiru ogranicza parowanie i wahania temperatury gleby.
- Ochrona zimowa – młode egzemplarze wrażliwszych gatunków (np. bukszpanu) warto okryć agrowłókniną.
- Nawadnianie – w czasie upałów taras nagrzewa się bardziej niż inne części ogrodu, więc rośliny mogą wymagać podlewania nawet codziennie.
Czego unikać przy tarasie?
Z mojego doświadczenia wynika, że następujące rośliny sprawiają najwięcej problemów:
- Tuje (żywotniki) – wymagają częstego cięcia, a ich monotonny wygląd szybko się nudzi.
- Róże pnące – bez regularnego nawożenia i oprysków często chorują.
- Bambusy – ekspansywne korzenie mogą uszkodzić nawierzchnię.
- Rośliny wytwarzające lepkie wydzieliny (np. lipy) – przyciągają mszyce i brudzą meble ogrodowe.
Podsumowanie
Dobór roślin przy tarasie to połączenie funkcjonalności i estetyki. W naszym klimacie najlepiej sprawdzają się gatunki odporne na wahania temperatur, takie jak bukszpan, ligustr czy miskanty. Pamiętajmy o zachowaniu proporcji – zbyt gęste nasadzenia mogą powodować zawilgocenie tarasu, a zbyt wysokie krzewy – zacieniać wnętrze domu. Warto zaplanować przestrzeń tak, aby rośliny tworzyły naturalną osłonę, ale nie ograniczały dostępu światła.
Related Articles:
Fachowiec z 15-letnim doświadczeniem. Zaczynał od prac wykończeniowych, dziś zarządza całymi projektami. Specjalizuje się w ekologicznych rozwiązaniach i nowoczesnych technologiach w budownictwie.
Interesuje się budownictwem pasywnym i systemami smart home. W wolnym czasie idzie w góry.
Na blogu dzieli się wiedzą o trendach w budownictwie i praktycznymi poradami.
